آلمان به‌عنوان پنجمین کشور مهاجرپذیر در بین کشورهای جهان از محبوبیت بالایی برخوردار است. مردم از اقصی نقاط جهان به دنبال فرصتی برای مهاجرت به آلمان هستند. علت این حجم از مهاجرت را می‌توان به عملکرد خوب اقتصادی، سیستم تحصیلی و فرصت‌های شغلی دانست.
برای مهاجرت به آلمان باید دلیل موجهی ارائه شود. راه‌های زیادی برای مهاجرت متقاضیان خارجی به آلمان وجود دارد. که در لیست زیر به آن اشاره‌شده است:
- به علت ازدواج
- به علت یافتن شغل
- برای ادامه تحصیل
- برای سرمایه گذای و خوداشتغالی
- برای پیوستن به خانواده
- پناهندگی
- برای دریافت اجازه اقامت
موارد عمومی موردنیاز در مهاجرت
درحالی‌که روش‌های مختلفی برای مهاجرت به آلمان وجود دارد و هر روشی نیز نیازمندی‌های خاص خود را دارد، اما به‌طورکلی همه انواع مهاجرت دارای نیازمندی‌های مشترک نیز می‌باشند یک شخص متقاضی برای واجد شرایط شدن به‌عنوان یک مهاجر باید شاخص‌های زیر را به‌طور کامل داشته باشد
-
گواهی تمکن مالی
هر نوع از مهاجرت مبلغ مشخصی از تمکن مالی را برای مهاجر در نظر گرفته است اما در حالت کلی متقاضی باید مبلغ کافی برای گذران زندگی خود داشته باشد. حتی اگر متقاضی در کشور آلمان مشغول به کار باشد، باید یک مبلغ اولیه برای هزینه‌های زندگی تا زمان دریافت حقوق داشته باشد.
-
داشتن بیمه سلامت
بدون داشتن سابقه بیمه، مهاجرت به آلمان کار دشواری خواهد بود. راه پیشنهادی به مهاجران معمولاً دریافت بیمه از کشور آلمان است زیرا مهاجر نمی‌تواند مطمئن باشد که بیمه آن به‌عنوان یک شخص خارجی قابل‌قبول است.
-
مهارت‌های زبان آلمانی
برای اینکه یک شخص مهاجر از هر کشور قادر به ادامه زندگی در کشور آلمان باشد نیاز به دانستن زبان آلمانی دارد. بر اساس یک چارچوب کاری کشورهای اروپایی برای زبان سه سطح را تعریف کرده‌اند B, A, و C و هر سطحی از دو قسمت تشکیل‌شده است.
به‌طورمعمول برای حضور در این کشور به‌عنوان یک نیاز اولیه گذراندن دوره‌های زبان تا سطح A1 و B1 لازم است و برای متقاضی که قصد دریافت اقامت دائم را دارد باید این سطح زبان بالاتر هم باشد.
بنابراین حد تسلط داوطلبان معمولاً به A1 / A2 یا مبتدی، B1 / B2 یا متوسط C1/ C2 مهارت‌های زبان پیشرفته تقسیم‌شده است. و برای داشتن مجوز اقامت نیاز به سطح زبان پیشرفته C1 یا C2 است.
مهاجرت به آلمان از طریق ازدواج
یکی از روش‌های مهاجرت به آلمان، ازدواج با یک شهروند آلمانی‌تبار و یا شخصی است که اقامت آلمان را دارد .اما ازآنجایی‌که از این روش سوءاستفاده‌های زیادی شده است ،دولت آلمان در امور مهاجرتی قوانین بسیار سخت‌گیرانه‌ای بر روی شرایط این روش وضع نموده است.
بنابراین در حال حاضر فقط افرادی که واقعاً قصد ازدواج با فرد آلمانی یا مقیم آلمان را دارند و دلایل قانونی و قابل‌اثبات دارند باید این راه را انتخاب کنند. مدارک موردنیاز جهت ارائه به سفارت شامل عکس‌های خانوادگی، ایمیل، سند ازدواج و گواهی عدم سوءپیشینه است.
همسر آلمانی شخص متقاضی نیز باید شرایط مالی و اجتماعی مناسب داشته باشد. به این معنی که شرایط تأمین معاش و گذران زندگی برای دو نفر را داشته باشد و همچنین ازنظر اجتماعی و شهروندی هیچ‌گونه سوءسابقه و سوءپیشینه در کشور آلمان نداشته باشد.
شخص متقاضی برای حضور در کشور آلمان باید سطح زبان A(مبتدی) را داشته باشد. برای دریافت شهروندی کشور آلمان و دریافت پاسپورت آلمانی باید شخص متقاضی و همسر آلمانی به مدت 3 سال زندگی مشترک داشته باشند.
بنابراین مهاجرت از طریق ازدواج در صورت واقعی و قانونی بودن یکی از آسان‌ترین روش‌ها خواهد بود.
مهاجرت به آلمان از طریق تخصص
کشور آلمان ازلحاظ نیروی کار و همچنین نیروی کار متخصص دچار کمبود است. و به‌طور دائم در حال جذب مهندسین، متخصصین کامپیوتر حرفه‌ای، خدمات پزشکی و دیگر نیروهای حرفه‌ای است. مقامات مهاجرت آلمان به‌منظور تشویق چنین افرادی برای مهاجرت به این کشور، شرایط را به نسبت آسان و راحت در نظر گرفته‌اند.
به همین دلیل یکی از علت‌های مهاجرت بالا به این کشور، پیدا کردن شغل است. برای حضور در کشور آلمان به‌عنوان یک نیروی کار، باید گام‌های زیر طی شود:
- پیدا کردن یک کار در آلمان، که به تخصص اتباع خارجی نیاز باشد
- درخواست ویزای کار کشور آلمان
- سفر به آلمان و دریافت اجازه کار و اقامت
علاوه بر این، برای دریافت اجازه اقامت برای کار در آلمان، کارفرما و کارمند باید ثابت کنند که:
- برای زمینه کاری که متقاضی خارجی اقدام کرده در کشور آلمان و حوزه اروپا نیروی کار جایگزینی وجود ندارد و این جایگاه شغلی توسط نیروهای کشور میزبان و حوزه اروپا هرگز پر نخواهد شد.
- نیروی کار خارجی در صورت استخدام در شرایط یکسانی (حقوق و مزایا و محیط کاری) با کارمندان آلمانی خواهد بود.
- نیروی کاری که قرار است استخدام شود کلیه مهارت‌های آموزشی، تخصصی و تجربی مربوط به موقعیت شغلی را خواهد گذراند.
- شرکت استخدام‌کننده باید تمام مدارک نیروی کار خارجی را مطابق با الزامات کشور آلمان (اسناد ثبت و صدور گواهینامه کارمند را که منظور همان نیروی کار مهاجر است) دریافت کرده باشد.
یک نیروی کار مهاجر که به‌عنوان کارمند در شرکت‌های آلمانی مشغول به کار می‌شود تا زمانی که اجازه اقامت دارد می‌تواند به کارش ادامه دهد. اگر کارفرما از شخص مهاجر بخواهد که به کارش ادامه دهد، متقاضی می‌تواند اجازه اقامتش را تمدید کند و حتی بعد از گذشت یک‌زمان معین می‌تواند برای دریافت اقامت دائم اقدام کند.
اگر شخص متقاضی مهاجرت جزء نیروی کار ماهر نباشد، و بخواهد از این طریق مهاجرت کاری اقدام کند خیلی کار آسانی نخواهد بود.
مهاجرت به آلمان برای ادامه تحصیل
ازآنجایی‌که کشور آلمان تحصیلات رایگان ارائه می‌دهد بنابراین مقصد مهاجرت بسیار از دانشجویان از سراسر دنیا است .برای ادامه تحصیل در کشور آلمان نیاز به دریافت ویزای تحصیلی است.
درصورتی‌که متقاضی مهاجرت موفق به دریافت ویزای تحصیلی شود و تحصیلات خود را به اتمام برساند می‌تواند برای پیدا کردن شغل اقدام کند. اگر در مدت‌زمان مشخص‌شده که معمولاً 18 ماه بعد از فارغ‌التحصیلی محسوب می‌شود، کار پیدا شود مهاجر می‌تواند در این کشور بماند. بر طبق آمار 54 در صد از افرادی که برای ادامه تحصیل به آلمان را پیداکرده‌اند موفق به یافتن شغل و ادامه زندگی در این کشور می‌شوند.
مهاجرت به آلمان به‌قصد سرمایه‌گذاری
اگر شخصی با قصد سرمایه‌گذاری وارد آلمان شود با شانس بالایی روبرو خواهد شد. کارآفرینیان و سرمایه‌گذاران که با قصد مهیا نمودن فرصت‌های اقتصادی در کشور المان حضور پیدا می‌کنند، اجازه دارند که به این کشور مهاجرت کنند.
بااین‌حال، مبلغ معینی از سرمایه‌گذاری برای افراد سرمایه‌گذار یا کارآفرین در نظر گرفته‌شده است. و معمولاً این مبلغ از 250،000 یورو شروع می‌شود. علاوه بر این، شخص متقاضی مهاجرت باید یک ویزای خوداشتغالی که از زیرگروه‌های ویزای کاری محسوب می‌شود نیز دریافت کند. برای دریافت این ویزا متقاضی باید اثبات کند:
- مبلغ لازم برای سرمایه‌گذاری را دارا است
- سرمایه‌گذاری فرد متقاضی به اقتصاد آلمان کمک خواهد کرد
- سرمایه‌گذاری فرد متقاضی در کشور موردنیاز است.
مهاجرت به آلمان برای ملحق شدن به اعضاء خانواده
در شرایطی که یکی از اعضای خانواده به دلایل مختلفی به کشور آلمان مهاجرت کرده باشد، همسر یا فرزندان زیر 16 سال این فرد می‌توانند برای درخواست این نوع از ویزا اقدام کنند. برای این افراد ارائه گواهی ازدواج و مدارک قانونی مربوط به فرزندان زیر 16 سال ضروری است. و برای فرزندان زیر 16 سال با فرض یادگیری سریع زبان ارائه مدارک زبان لزومی ندارد. اما برای فرزندان بالای 16 سال باید گواهی مهارت زبان آلمانی و توانایی انطباق و ادغام ارائه شود.
در مورد همسر، باید حداقل مهارت A1 آلمانی را کسب کند. اگر همسر در حال حاضر در آلمان مجاز به کار باشد، همین امر در مورد همسر دیگر که در حال پیوستن است نیز اعمال خواهد شد. بنابراین ویزا برای همسران با همان شرایط اعمال می‌شود.
مهاجرت به آلمان از طریق پناهندگی
یکی دیگر از روش‌های مهاجرت به آلمان، اعلام پناهندگی به این کشور است. افرادی که به دلیل محدودیت‌های سیاسی، مذهبی و یا اجتماعی مجبور به ترک خاک کشور خود می‌شوند می‌توانند بر اساس کنوانسیون ژنو از حمایت اقامتی کشورهای عضو این کنوانسیون بهره‌مند شوند.
با توجه به اینکه در سال‌های اخیر به حجم پناه‌جویانی که از کشورهای درحال‌توسعه با شرایط جنگی و بحران‌زدگی، کشور آلمان را برای مقصد نهایی اقامت خود و خانواده‌شان انتخاب می‌کنند، افزوده‌شده است، درنتیجه این کشور با حجم بالایی از پناه‌جویان روبرو شده است که منجر به رد درخواست پناهندگی بسیاری از آن‌ها شده است
بر اساس همین افزایش، سیستم مهاجرتی این کشور با دقت و وسواس بیشتری بر روی پرونده پناه‌جویان اعمال‌نظر می‌کند. درعین‌حال خطرات بشمار و سرنوشت نامعلومی در مسیر پناهندگی یک پناه‌جو را تهدید می‌کند.
بنابراین این روش از مهاجرت معمولاً از سوی هیچ مشاور یا مرکز قانونی مهاجرتی به شخص متقاضی مهاجرت توصیه نمی‌شود.
اجازه اقامت آلمان
اگر شخص متقاضی مهاجرت یکی از انواع ویزا که در بالا ذکر شد را دریافت کند، می‌تواند درآیندِ پس از طی زمانی معین موفق به دریافت اجازه اقامت شود. اجازه اقامت در دو حالت کوتاه‌مدت و بلندمدت وجود دارد.اقامت کوتاه‌مدت به ملیت‌های خارجی اجازه می‌دهد در زمان معینی در این کشور مانده و سپس به کشور خود بازگردند.
اقامت بلندمدت به مهاجرین این اجازه را می‌دهد تا هرزمان که تمایل دارند در آلمان بمانند و هر وقت که تمایل داشتند به کشور خود برگردند. و در هر دو صورت کوتاه یا بلندمدت این نوع اجازه اقامت به معنی دریافت اجازه شهروندی نیست. و برای دریافت اجازه شهروندی نیاز به طی شدن مراحل دیگری است.
اجازه اقامت استاندارد
این نوع مجوز اقامت برای همه اهداف مهاجرت ذکرشده در بالا و همچنین برای دلایل دیگری، از قبیل تکمیل دوره‌های آموزشی، برای آلمانی‌های سابق که می‌خواهند به آلمان بازگردند و کسانی که به دلایل سیاسی و بشردوستانه به آلمان می‌روند، استفاده می‌شود.
کارت آبی اتحادیه اروپا
کارت آبی اتحادیه اروپا به کارگران ملی خارجی (که شهروندان کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیستند) و دارای مدارک علمی یا تخصصی بالا هستند و می‌خواهند در آلمان کار کنند و این مهارت‌هایشان را به‌کارگیرند ، داده می‌شود.
مدارک علمی بالا به این معنی است که فرد دارای مدرک کارشناسی یا فارغ‌التحصیل در هر رشته خاص است. برای واجد شرایط بودن کارت آبی اتحادیه اروپا، شخص مهاجری‌اید قبلاً در آلمان کار پیداکرده باشد و حداقل حقوق سالانه باید 50800 یورو باشد.
افرادی که کارت آبی اتحادیه اروپا را دریافت کرده‌اند می‌توانند به مدت 4 سال در این کشور بمانند. امکان تبدیل اجازه اقامت کارت آبی به اجازه اقامت دائم وجود دارد. برای اینکه یک مهاجر واجد شرایط دریافت سکونت دائمی باشد باید در مهارت‌های زبان در سطح پیشرفته و با شرایط مالی مناسب داشته و همچنین در کشور آلمان به مدت 33 ماه به کار مشغول بوده است.
مجوز اقامت دائم در آلمان
مجوز اقامت دائم در آلمان که به‌نوعی اجازه سکونت نامیده می‌شود. و معمولاً به افرادی داده می‌شود که به مدت حداقل 5 سال دارای اجازه اقامت استاندار و یا اجازه اقامت کارت آبی اروپا هستند که شرایط زبانی مشخصی دارد.
